Khái niệm quản trị chắc hẳn không còn xa lạ trong cuộc sống mỗi người chúng ta, quản trị xuất hiện ở mọi nơi từ đất nước, doanh nghiệp, gia đình thậm chí chính cả bản thân mình. Muốn phát triển, muốn lớn mạnh theo cách bền vững không thể nào bỏ qua quản trị. Vậy quản trị là gì? ATPSoftware sẽ giúp bạn khám phá qua bài viết sau nhé!
Quản trị là gì?
Thuật ngữ này được giải thích bằng nhiều cách không giống nhau và chưa được thống nhất. Người ta đã từng nghe qua nhiều tới quản trị nhân sự, QTKD, quản trị khách sạn…
Mỗi một tác giả khi nhắc tới quản trị đều có một khái niệm riêng cho mình. Cùng đọc thêm một vài định nghĩa phổ biến về định nghĩa quản trị nhé!
Theo Harold Koontz và Cyril O’Donnell:
“Quản trị là thiết lập và duy trì một môi trường mà các cá nhân thực hiện công việc với nhau trong từng nhóm có khả năng hoạt động hữu hiệu và có kết quả.”
Theo Robert Albanese:
“Quản trị là một quá trình kỹ thuật và xã hội nhằm sử dụng các nguồn, tác động tới hoạt động của con người và giúp đỡ thay đổi để hoàn thành mục tiêu của công ty.”
Theo James Stoner và Stephen Robbins:
“Quản trị là tiến trình hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm soát những hoạt động của các thành viên trong đơn vị và sử dụng tất cả các nguồn lực khác của công ty nhằm hoàn thành mục tiêu đã đề ra”.
Sau khi tham khảo qua một vài khái niệm về quản trị, ta có khả năng rút ra một vài khái niệm riêng
- Quản trị là tiến trình thực hiện các hoạt động nhằm đảm bảo sự hoàn thiện công việc qua những nỗ lực của người khác.
- Quản trị là phối hợp đạt kết quả tốt các hoạt động của người cùng chung trong tổ chức.
- Đây là quá trình nhằm đạt được mục tiêu đã được đưa ra bằng việc phối hợp nguồn tiềm lực của tổ chức.
- Quản trị còn là quá trình các nhà quản trị hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra.
Bản chất của quản trị
Thực chất của quản trị là gì? Chính là làm ra giá trị thặng dư. Chức năng chính của quản trị là việc đưa rõ ra các quyết định.
Quản trị giúp tìm ra phương thức phù hợp để công việc hiệu quả cao nhất, chi phí ít nhất. Tuy có nhiều khái niệm khác nhau về quản trị là gì tuy nhiên thực chất của quản trị chỉ có một.
Quản trị cần ba yếu tố điều kiện căn bản sau.
- Nên có chủ thể quản trị. Đó là các nhân tố làm ra các tác động quản trị, đối tượng mục tiêu quản trị tiếp. đối tượng mục tiêu bị quản trị phải chịu tiếp nhận sự tác động đấy. Tác động có thể xảy ra một hoặc nhiều lần liên tục.
- Nên có mục tiêu đặt ra cho chủ thể quản trị và đối tượng mục tiêu. Đây chính là căn cứ để chủ thể làm ra các nhân tố tác động. Chủ thể quản trị gồm một hoặc nhiều người. đối tượng là một tổ chức, một tập thể hoặc thiết bị, máy móc.
- Nên có một nguồn tiềm lực. Nguồn tiềm lực giúp chủ thể quản trị khai thác trong quá trình quản trị.
Chức năng của quản trị
Khi tìm hiểu quản trị là gì, bạn có thể được biết tới 4 chức năng căn bản bao gồm:
(1) Hoạch định
Hoạch định bao gồm: xác định mục tiêu, phương hướng
Dự thảo chương trình hành động tạo ra các lộ trình hành động, đề ra cách thức làm làm chủ hoặc cải tiến, phát triển tổ chức công dụng hoạch định giúp phối hợp hoạt động giữa các nhân viên, giúp tổ chức hoạt động hiệu quả.
(2) Tổ chức: Quản trị có vai trò tổ chức.
Tổ chức bao gồm: Xác lập ra sơ đồ tổ chức mô tả vai trò của các bộ phận
Xây dựng chuẩn mực cho từng công việc, công việc này yêu cầu cần sự phân bổ và sắp đặt nguồn nhân công một cách phù hợp. Ngoài nhân công, quản trị còn sắp xếp máy móc, kinh phí cho tổ chức.
(3) Lãnh đạo: Quản trị bao gồm hoạt động lãnh đạo tổ chức.
Đấy là tác động của các nhà quản trị với cấp dưới của mình.
Lãnh đạo bao gồm: cổ vũ các nhân viên. Lãnh đạo và chỉ huy cài đặt quan hệ giữa nhân viên và người quản trị cài đặt quan hệ giữa người quản trị với các tổ chức khác nhà quản trị giao việc cho nhân viên để đạt được mục tiêu chung. Bằng các phương pháp quản lý riêng, nhân sự cấp cao giám sát, giúp nhân viên thực hiện công việc hiệu quả.
(4) Kiểm soát: Quản trị là hoạt động kiểm soát.
Quản trị phải cố gắng đảm bảo tổ chức đang vận hành đúng theo mục đích, phương hướng đề ra. Quản trị cần đưa rõ ra được xoay chỉnh cần thiết ngay khi có sự cố, sai sót xảy ra.
Kiểm soát gồm: xác định được các tiêu chuẩn kiểm tra
Lên lịch trình để đi kiểm tra, công cụ để kiểm tra đánh giá tình hình, đề ra các biện pháp sửa chữa nếu có. Quản trị giúp tạo ra một hệ thống, quy trình phối hợp ăn ý để tối đa hóa năng suất, sửa đổi và nâng cấp chất lượng lao động.
Ngoài 4 công dụng trên, quản trị còn có chứqc năng tư duy
Bởi vì các kế hoạch và chính sách được quyết định dựa theo các tư duy này. Từ xa xưa, quản trị đã có nhiệm vụ quan trọng với toàn thể xã hội. Dù ở các cái tên không giống nhau nhưng công dụng của quản trị là không có khả năng phủ nhận.
Ví dụ như công trình vĩ đại Kim Tự Tháp ở Ai Cập. Dù đã trải qua ngàn đời nhưng nó vẫn hiện hữu đến tận tại thời điểm này. Để xây dựng nên công trình mang tầm vóc thế giới này thì hẳn cần đến hoạt động quản trị. Đấy là các hoạch định, các bản dự kiến công việc cần làm. Ngoài ra còn cần đến tổ chức, điều động nhân sự, vật liệu xây dựng. Dĩ nhiên không thể thiếu những người điều khiển, kiểm soát để hoàn thành đúng tiến độ công việc.
Phân biệt quản trị và quản lý
Quản trị và quản lý là hai định nghĩa dễ gây nhầm lẫn vào thời điểm hiện tại. Quản trị và quản lý đều đề cập về công việc của người lãnh đạo khi vận hành một cơ cấu tổ chức nào đấy. Ở nhiều nơi, hai thuật ngữ này được tráo đổi và dùng với ý nghĩa giống nhau.
- Quản trị (Administration) là tất cả quá trình đưa rõ ra các quyết định về chính sách, quy tắc, mục đích. đây chính là các hoạt động cấp cao.
- Quản lý (management) là tiếp nhận, kết nối, thi hành điều phối để hướng tới mục tiêu của quản trị.
Sự khác biệt giữa nhà lãnh đạo và nhà quản trị:
- Nhà lãnh đạo cần có thể tổ chức, có tính chất kiên định, linh hoạt và thực hiện công việc đạt kết quả tốt.. Nhân sự cấp cao lại phải có tầm nhìn, có khả năng cổ vũ, đẩy mạnh và truyền cảm hứng cho nhân viên.
- Quản trị cần đặt ra các kế hoạch. Quản lý quan tâm đến chiến thuật và giải pháp nhiều hơn. Quản trị là xem thứ gì được cho phép và thứ gì không – do the right things. Quản lý là làm tất cả mọi thứ được cho phép một cách tối ưu – do the things right.
Về đối tượng:
- Quản lý là quản lý công việc. Quản trị là quản trị con người. Về bản chất: chức năng của quản trị là đưa ra quyết định.
- Quản trị thành lập ra mục đích, chính sách cho tổ chức. công dụng của quản lý là thi hành. Quản lý là hành động để thực hành chính sách đã được quyết định bởi quản trị.
Về quá trình:
- Quản lý quyết định ai, như thế nào? Quản trị quyết định trả lời cho câu hỏi cái gì và bao giờ?
Về cấp bậc:
- Quản trị là cấp cao nhất Quản lý là hoạt động cấp trung
Về chức năng:
- Quản lý có chức năng thi hành. người có nhiệm vụ quản lý hoàn thiện công việc của mình dưới sự quản lý cụ thể. chức năng quan trọng nhất của quản lý là thúc đẩy và làm chủ nhân viên.
- Quản trị có chức năng tư duy. Các chiến lược và chính sách được quyết định dựa theo các tư duy. chức năng mấu chốt của quản trị là xây dựng kế hoạch.
Về cấp độ ảnh hưởng:
- Các quyết định quản lý đưa ra bị ảnh hưởng bởi quyết định, khái niệm của nhà quản lý
- Quản trị có quyền quyết định bị liên quan bởi cộng đồng, chính phủ, phong tục…
Về tổ chức:
- Quản trị hay gặp ở các cơ quan chính phủ, quân sự, tôn giáo, giáo dục, doanh nghiệp
- Quản lý thường thấy ở các doanh nghiệp.
Về các sai lầm xử lý:
- Quản trị thường xử lý các phương diện bán hàng, giống như tài chính. Nó là một hệ thống các tổ chức có đạt kết quả tốt để quản trị con người và nguồn lực. Quản trị giúp cho nhân viên nỗ lực có được các mục đích chung. Quản trị phải kết hợp cả lãnh đạo và tầm nhìn. Quản lý là một tập hợp con của chính quyền.
- Quản lý giải quyết các vấn đề về hoạt động, vận hành của một tổ chức.
Dù là quản lý hay quản trị thì đều cần tuân thủ theo nguyên tắc, quy định, phương pháp, luật lệ và các quy chế nhất định. Đây đều là công việc mang tính khoa học.
Quản trị với doanh nghiệp
Đối với doanh nghiệp, việc phân biệt áp dụng được hai định nghĩa này càng trở nên quan trọng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến “sức khỏe” doanh nghiệp. Quản trị doanh nghiệp tốt là một nền tảng cho sự phát triển lâu dài của các công ty lớn. Trái lại, quản trị không tốt thường dẫn đến những hậu quả xấu, thậm chí phá sản doanh nghiệp.
Quản trị công ty là mô hình cân bằng và kiềm chế quyền lực giữa các bên ảnh hưởng của công ty, nhằm vào sự phát triển dài hạn của tổ chức.
Cùng với sự phát triển rất nhanh của khối doanh nghiệp cả về số lượng và quy mô, đặc biệt là sự hình thành các doanh nghiệp lớn ở đất nước ta vào thời điểm hiện tại, quản trị doanh nghiệp, công cụ giúp tách biệt giữa sở hữu và quản lý, đang ngày càng thu hút sự chú ý của nhiều công ty và các nhà xây dựng pháp luật về công ty.
Quản trị doanh nghiệp là một hệ thống các thiết chế, chính sách, luật lệ nhằm định hướng, vận hành và làm chủ công ty. Quản trị công ty cũng bao hàm mối tương quan giữa nhiều bên, không chỉ trong nội bộ doanh nghiệp như các cổ đông (đối với doanh nghiệp cổ phần)/thành viên góp vốn (đối với công ty TNHH), Ban giám đốc điều hành, Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên; mà còn những bên có ích lợi liên quan bên ngoài công ty: đơn vị quản lý nhà nước, các đối tác kinh doanh và cả môi trường, cộng đồng, xã hội.
Quản trị kinh doanh là điều hành quản lý hoạt động sản xuất bán hàng của công ty do ban giám đốc thực hiện. Quản trị công ty là một công đoạn giám sát và làm chủ được thực hiện để đảm bảo cho việc thực thi QTKD thích hợp với lợi ích của các cổ đông/thành viên góp vốn.
Quản trị doanh nghiệp ở nghĩa rộng còn hướng đến bảo đảm quyền lợi của những người liên quan (stakeholders) không chỉ là cổ đông mà còn bao gồm cả các nhân viên, khách hàng, nhà phân phối, môi trường và các cơ quan nhà nước. Việc thiếu cái nhìn dài hạn và thiếu minh bạch thông tin trong doanh nghiệp đều là những lý do làm cho quản trị trở nên yếu kém tại các doanh nghiệp.
Quản trị công ty được đặt trên cơ cở của sự tách biệt giữa quản lý và sở hữu công ty. Công ty/doanh nghiệp là của chủ sở hữu (nhà đầu tư, cổ đông…), tuy nhiên để công ty tồn tại và phát triển cần có sự dẫn dắt của Hội đồng quản trị/thành viên góp vốn, sự điều hành của Ban giám đốc và sự đóng góp của người lao động, mà những người này không phải lúc nào cũng có chung ý chí và quyền lợi. Rõ ràng, cần cần có một cơ chế để điều hành và kiểm soát để nhà đầu tư, cổ đông có thể kiểm soát việc điều hành doanh nghiệp nhằm mang lại đạt kết quả tốt cao nhất.
Quản trị công ty tập trung giải quyết các vấn đề thường phát sinh trong mối quan hệ ủy quyền (principle-agent) trong công ty, ngăn ngừa, hạn chế những người quản lý lạm dụng quyền và vai trò được giao dùng tài sản, cơ hội bán hàng của doanh nghiệp phục vụ cho ích lợi riêng của chính mình hoặc của người khác hoặc làm thất thoát nguồn lực do công ty làm chủ.
Các quy định của quản trị công ty chủ yếu ảnh hưởng đến Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên, các thành viên Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên và Ban giám đốc, chứ không liên quan đến việc điều hành công việc hàng ngày của công ty. Quản trị công ty tốt sẽ có tác dụng khiến cho các quyết định và hành động của Ban giám đốc thể hiện đúng ý chí và bảo đảm ích lợi của nhà đầu tư, cổ đông và những người có ích lợi ảnh hưởng.
Nói một cách ngắn gọn: Quản trị doanh nghiệp là mô hình cân bằng và kiềm chế quyền lực giữa các bên ảnh hưởng của tổ chức, nhằm vào sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp. Bên cạnh đấy, mặc dù về căn bản chúng ta đã ban hành đầy đủ các văn bản pháp quy về quản trị công ty, song khi khai triển, các văn bản dưới luật còn nhiều khái niệm chưa được nhất định hóa, còn chung chung…
Yếo tố tạo nên nhân sự cấp cao giỏi
Nhà quản trị hỏi: “Đâu là những việc cần hoàn thành? Điều gì tốt cho tổ chức?””
Theo nhà quản trị nổi tiếng Peter Drucker, một nhân sự cấp cao giỏi cần đặt ra các câu hỏi cho riêng mình. Để đạt được mục tiêu, nhà quản trị cần lên danh sách danh sách các công việc cần phải làm.
Từ đó, nhà quản trị xác định ra phương hướng, chính sách ưu tiên cho công việc của tổ chức. Lợi nhuận, doanh thu hay thương hiệu là điều vô cùng quan trọng đối với một doanh nghiệp. Làm sao để tổ chức phát triển, thu được lợi nhuận tối đa là điều nhà quản trị cần làm. Đặt ra câu hỏi giúp nhân sự cấp cao xác định đúng đắn và tránh xuất hiện sai lầm không đáng có.
- Nhân sự cấp cao cần quyết đoán
Khi đã làm nhà quản trị thì điều tất yếu phải biết đấy là quyết đoán. Đa phần nhà quản trị đều phải quyết đoán trong mọi việc của họ. Quyết đoán giúp họ không bỏ lỡ cơ hội và giúp tiến độ công việc trở lên nhanh chóng.
- Nhà quản trị cần hiểu biết kiến thức
Một lĩnh vực mà bạn không hề hiểu biết thì sao có thể làm việc? Một nhân sự cấp cao thành công có khả năng không cần quá chú trọng kiến thức chuyên ngành. Thế nhưng, những nền tảng kiến thức căn bản là thứ không thể bỏ qua. Kiến thức giúp nhân sự cấp cao không bị mất phương hướng trong công việc, quản lý tổ chức.
- Nhân sự cấp cao cần gánh chịu hậu quả cho các quyết định của mình
Nhà quản trị cần ra quyết định nhanh nhất để không bỏ lỡ cơ hội của tổ chức. Tuy nhiên họ cũng phải gánh chịu hậu quả trước các quyết định của mình. Điều này giúp nhân sự cấp cao nhận ra điểm hay, nhược điểm để bổ sung và hoàn thành bản thân.
- Quản lý thời gian
Một nhân sự cấp cao cần xử lý rất nhiều công việc trong vòng một ngày. Bạn không thể biến thành một nhân sự cấp cao giỏi nếu như không biết quản lý thời gian. Sắp đặt thời gian một cách đạt kết quả tốt giúp họ tiến hành công việc một cách tối ưu.
- Nhà quản trị giỏi biết biến trở ngại thành cơ hội
Đừng coi mọi vấn đề là những đe dọa hay trở ngại cho tổ chức. nhà quản trị cần nhìn thấy mặt tích cực, tiềm năng và cơ hội từ các sự kiện xảy ra. Hãy tìm ra cách xử lý thay vì than thở vì trở ngại. Từ đó tìm được hướng phát triển cho tổ chức của mình. Kỹ năng quản trị tổ chức, đội nhóm nhà quản trị cần nghĩ và nói trên vị thế “chúng ta” thay vì “tôi”.
Họ cần sẻ chia, học cách trao quyền cho người khác. Một nhà quản trị giỏi không những giỏi việc cá nhân. Hãy học cách thực hiện công việc với những người xung quanh trong đơn vị. Vì “muốn đi nhanh hãy đi một mình, mong muốn đi xa hãy đi cùng đồng đội”.
“Đố ai đếm đủ vì sao. Ai đo quản trị được bao nhiêu tình?”
Thành công có khả năng đo được bằng chức vị, tiền bạc. tuy nhiên cái tâm, cái tình do nhà quản trị đặt vào công việc thì ai có thể so? Quản trị là nghệ thuật có được mục đích thông qua người khác. Đối với sự phát triển của mọi tổ chức, cộng đồng hay cả đất nước thì quản trị có nhiệm vụ cực kì quan trọng. Việc tìm hiểu quản trị là gì và phân biệt quản trị với các định nghĩa khác giúp tổ chức định vị được nhiệm vụ, công dụng của quản trị. Từ đấy, tổ chức tiến hành quản trị và sắp xếp công việc một cách đạt kết quả tốt, tối ưu nhất!
Chúc bạn thành công!
Khanh Nô ATPHoldings – Tổng hợp & Edit