(…Sưu tầm từ Mr Dr. David Vũ, Giám Đốc hiệp hội doanh nghiệp Singapore Việt Nam…).
===
Nhiều người nghĩ, nhảy vào xu ảo bây giờ là quá muộn. Thực tế thì chưa tới 1% nhân loài có sở hữu xu ảo. Giờ thì ai cũng biết xu ảo giải quyết được vô số vấn đề của nền kinh tế toàn cầu và vô số bắt đầu nhảy vào, khiến cho thị trường đảo loạn và những người có xu hướng bảo thủ ngồi nhìn buồn thảm như là đã trễ chuyến tàu cuối.
Thực tế thì không phải như vậy. Chúng ta mới ở màn dạo đầu mà thôi. Con đường cao tốc cho xu ảo giờ vẫn còn đang xây dựng. Xi măng gạch đá hàng ngày vẫn đổ ra. Chưa có ai sở hữu xu ảo mà thực sự đã có thể tuyên bố ngồi yên vị trên đống tài sản cả. Các loại dư luận viên, báo chí, phát ngôn bắt đầu gào thét, dự đoán sự sụp đổ của bong bóng xu ảo, và ti tỉ bọn lừa đảo nhảy vào nước đục ngầu để mò cá.
Vậy thì Xu ảo có vỡ bong bóng không?
Đó không phải là câu hỏi đúng. Câu hỏi đúng là, nếu bong bóng vỡ, thì sao?
Hãy thử xem vấn đề này từ một bong bóng tày đình khác đã từng xảy ra. Bong bóng dot.com.
Trong giai đoạn vỡ bóng dot.com, Amazon và Apple rơi thẳng đứng xuống vực. Hê, cái vực ở thời điểm đó sâu thăm thẳm, nếu so với cổ phiếu của cả Amazon và Apple ở hiện tại thì giờ chỉ bằng độ sâu của cái lỗ trứng cá vừa nặn. Nhiều người bây giờ nhìn giá bitcoin từ 100$ lên 1000$ lên 5000$ và hơn 10000$, họ nghĩ cao quá cao quá, bóng to quá, to quá. Đó chẳng qua là họ không thấy được vấn đề của tương lai bởi phần đông họ lấy quá khứ và hiện tại để đánh giá. Họ không có thời gian để nhìn xa khi mà ngày đêm còn phải cắm mặt kiếm bữa cơm, manh áo. Chính những con người này, họ sẽ nhìn bitcoin là một trò đùa, là trò lừa đảo, là bong bóng. Y hệt như cách họ nhìn Internet 30 năm về trước. Một trò đùa mà bây giờ phần đông họ không sống nổi nếu thiếu.
Nhận đinh ra được giá trị của Xu Ảo, là một chuyện, phát rồ phát dại lên vì Xu Ảo lại là chuyện khác. Thực tế phần đông chúng ta làm méo gì có thời gian mà ngắm nhìn biểu đồ lên xuống cả ngày. Cả phần đông chúng ta không dư tiền thật để mà thử thử với Xu Ảo. Thế thì chúng ta sẽ lỡ chuyến tàu này sao?
Hay ở chỗ là, chưa chắc. Có cách để vẫn tham gia được cuộc cách mạng này. Dù là thu nhập bao nhiêu đi nữa, cũng đều có thể đầu tư vào Xu Ảo hết, dù là 500$, 1000$ hay 50000$ thì tất cả mọi nguyên tắc đều y nguyên, chẳng có gì thay đổi. Tuy là có thằng bỏ ra 1000$ và giờ đã là triệu phú rồi, nhưng những thằng như thế ít lắm. Còn những thằng bỏ 2000$ và kiếm 70000$ thì nhan nhản ra. 70 ngàn cũng không đến nỗi nào, nếu đủ kiên nhẫn để chịu đựng giá rơi 85% thì cũng có thể kiếm được.
Bởi vậy, để chơi Xu Ảo. Bài học số 1 là KIÊN NHẪN và có cái nhìn DÀI HẠN.
Đừng mua bán trao đổi liên tục, đừng nhìn ngắm sơ đồ, biểu đồ. Hãy nhớ là Giàu chỉ là khái niệm tương đối. Nếu bạn kiếm 25K/năm thì 100K với bạn là nhiều lém, vì bạn nghĩ là lao động quần quật 4-5 năm mới ra được khoản tiền đó mà.
Bài học số 2 giống như bài học cho mọi khoản đầu tư khác (chứng khoán vv…). Đầu tư khoản tiền nào mà mình có thể chấp nhận mất trắng được. Đừng có mà bán nhà, bán vợ, đợ con để đầu tư. Đừng NGU NGỐC.
Với một khoản đầu tư nho nhỏ và sự kiên nhẫn thì tỷ lệ bạn sẽ ngon ăn không nhỏ đâu.
Hãy chờ Quả táo của ngày mai
Sự thực là trong cuộc hỗn loạn của Xu Ảo này, 80% sẽ rụng vào đống rác. Nhưng những đại doanh nghiệp như Apples hay Amazon của thời đại mới sẽ nảy sinh ra từ chính cuộc hỗn loạn này và thay đổi toàn bộ thế giới như cách các đại doanh nghiệp thời bùng nổ Internet đã đạt được.
Vậy thì câu hỏi bây giờ là. Thằng Xu Ảo nào sẽ thắng và thằng nào sẽ nghẻo? He he, chẳng ai có thể đoán được. Thằng nào tuyên bố đoán được toàn là thằng chém bão cả.
Tuy nhiên, chúng ta có thể tự học và tự đoán dựa trên một số kiến thức căn bản về đầu tư.
Thứ nhất, Xu Ảo cho phép chúng ta làm một việc mà trước đây chỉ trong tay một nhóm người rất nhỏ: Các Nhà Đầu Tư Thiên Thần. Trước kia, đầu tư là việc của bọn lắm tiền, chúng tự gọi chúng là Thiên Thần. Vấn đề là với trào lưu Xu Ảo, các Thiên Thần Tí Hon cũng ra đời
. Lưu Thế Lợi của Kyber Network gây được 52 triệu đô đóng góp bằng Xu Ảo từ ai? Từ hơn 20 ngàn thiên thần tí hon đó.
Thống kê cho thấy, hoạt động của bọn Thiên Thần (cũ) rất là khốn nạn. 80% đầu tư thiên thần rơi thẳng vào thùng rác, mất trắng. 10% dự án còn lại thuộc loại tạm ổn, và Thiên Thần thu hồi được vốn, hoặc có thể nhân hai nhân ba. Không quá tệ. Vấn đề là còn 10% dự án còn lại. Những dự án này thành công ở mức không tưởng tượng được và nhân số vốn của Thiên Thần lên hàng trăm, hàng ngàn lần. Đó là lý do vì sao bọn Thiên Thần chúng luôn cười nhạt khi một dự án thất bại, bởi vì chúng quá quen rồi, chỉ trông đợi từ đám dự án, có một quả nổ to là ổn thôi.
Vì thế, thái độ chơi Xu Ảo không nên là thái độ của bọn buôn bán đầu đường xó chợ như bọn chơi cổ phiếu kiểu zero sum. Lướt sóng, mua đi bán lại từng giây từng phút, hút máu hút mỡ, đây kia mỗi nơi một tí như bọn ruồi muỗi. Nếu đi vào thị trường Xu Ảo, hãy đi vào với tư thế và thái độ của Thiên Thần Tí Hon.
Dành ra khoản tiền mình có thể đầu tư rồi sau đó chia nhỏ ra, đầu tư vào các dự án xu ảo với sự tiên đoán có thể phát triển trở thành mặt trăng mặt trời. Vì thế, cần phải học, đọc và biết rõ chúng ta đang mua gì.
Các Dạng Xu:
Xu Ảo được chia làm ba loại chính: Xu Tiền Tệ, Xu Nền Tảng và Xu Ứng Dụng. Còn một loại Xu nữa gọi là Xu An Ninh nhưng chưa phổ biến.
Hãy bắt đầu bằng Xu Tiền Tệ nhé.
Xu tiền tệ là xu đơn giản nhất. Chúng là Xu được lập trình với mục đích trở thành đơn vị trung gian cho việc trao đổi hàng hóa dịch vụ. Chúng được lưu giữ giống như vàng bạc thôi, không khác gì. Một số xu thì giảm phát, một số thì bị lạm phát. Một số thì ra đời với mục đích để trao đổi nhanh, một số ra đời để nắm giữ và sử dụng để mua bán sau này. Ông Nội của bọn xu này là Bitcoin. Bitcoin là thằng đầu tiên ra đời vì thế nó chiếm thượng phong ở thế là con đầu cháu sớm. Nó đắt nhất và ít sáng tạo nhất. Sau đó là thằng cu Bitcoin Cash. Có người ghét người yêu thằng này nhưng vấn đề yêu ghét không quan trọng lắm. Thằng này cũng rất đáng để mắt tới.
Sau đó là Dash, rất có tiềm năng. Dash thường hay đi ngược chiều với Bitcoin. Dash ngày một giành nhiều thị phần hơn. Sau đó là Litecoin. Nếu Bitcoin được coi là vàng thì Litecoin được cọi là bạc vậy. Sau đó là Decred. Decred có mô hình phân phối tiền tệ tốt và cả cộng đồng tốt. Sau đó là Monero, Zcash, và Zcoin. Đây là các loại tiền tệ sẽ trở thành tiền tệ chính của nhân loại khi vào bước vào thời kỳ “không tiền mặt”.
Tiếp theo chúng ta sẽ nói về Xu Nền Tảng. Câu chuyện thú vị hơn đây.
Xu nền tảng tìm cách chỉ tồn tại trên đám mây, với mục tiêu phục vụ cho tất cả các ứng dụng không tập trung, chạy hợp đồng thông minh như là luật và cho phép mọi lưu trữ về thông tin cá nhân, lưu trữ xu và cả quyền bỏ phiếu. Xu Nền Tảng còn có cả một tương lai sáng lạng và dài hơi bởi vì Xu nền tảng cần phải giải quyết những vấn đề mấu chốt về An ninh, ngôn ngữ lập trình mới cũng như trải nghiệm khách hàng hoàn toàn khác biệt. Những trở ngại này không hề dễ dàng. Chúng ta cần thời gian để giải quyết thế nhưng khi đã giải quyết được thì khi đó Xu Nền Tảng chính là nền móng cho một nền Internet không phân quyền, không tập trung của tương lai.
Thằng con to đầu nhất của Xu Nền Tảng chính là Ethereum. Ethereum hoàn toàn có thể trở thành Xu Nền Tảng Chúa, với những phát triển vượt bực, nhanh chóng thay đổi để phù hợp với các ứng dụng. Ethereum chắc chắn là nếu có cơ hội thì nên mua và giữ. Tuy nhiên, Ethereum cũng không phải là thằng duy nhất. Xu Nền Tảng mới ra đời hàng ngày. Biết đâu, đang có một loại chuẩn bị tung ra lại có những cấu trúc tuyệt vời thì sao. Ở thời điểm hiện tại Ethereum vẫn là số 1 trong xu nền tảng. Một số Xu Nền Tảng khác cần nói đến là QTUM và NEO của Tàu, MaidSafe, Waves, IOTA, Tezos.
Cuối cùng, hãy nói tới Xu Ứng Dụng
Bọn này phò nhất và khó chọn nhất. Vấn đề là hầu như đa số bọn nó tuy được gọi là Xu Ứng Dụng nhưng lại chẳng ứng dụng được vì không có nền tảng để tiêu. Và vì thế, tỷ lệ chết của bọn này sẽ rất cao. Kiểu như thằng nào bây giờ mà chào bán Xu ứng dụng của nó cho bạn, nói là dùng xu này mua được rau được cá được cafe vv thì chính là nó đấy. Bọn này mỗi ngày có hàng ngàn Xu mới ra đời, sự cạnh tranh về khả năng sử dụng khốc liệt như biển máu. Đa số chúng sẽ chết lòi mắt ra như phần đông bọn Xu Ứng Dụng chào bán với mở hội thảo tá lá ra ở Việt Nam ta.
Trong số các Xu Ứng Dụng đáng được để ý, có Ripple là đồ ngon nhất. Tuy là mã nguồn đóng và cả cái trò đăng ký bằng sáng chế phát minh (đi ngược xu hướng mở và free) nhưng phía sau nó là cái Ứng dụng kĩ thuật khá ngon, và vì thế giá trị của Ripple khá là ổn định trên thị trường. Ngoài ra, trong thời gian tới sẽ có kha khá Xu Ứng Dụng do chính các ngân hàng đẻ ra với mục đích di chuyển tiền tệ. Bọn đó được gọi là Xu Fintech. Bọn này cũng sẽ khá ổn. Bên cạnh Ripple, còn có Stellar Lumens. Stellar Lumens có một đội ngũ siêu nhân đằng sau. Phối hợp với IBM, Xu này phục vụ cho ngân hàng và đươc dùng để làm phần thưởng có giá trị toàn cầu Kik và MobileCoin.
Trên đây là danh sách các loại Xu có tiềm năng nhất.
Ngoài ra có vài loại độc đáo mà rủi ro cao. Tùy hứng thấy vừa mồm thì cứ choén.
PAY đang tìm cách kí được với các công ty tín dụng và công ty thẻ tín dụng. Quả này ngon vì chắc chắn là bọn Visa/Master đang âm thầm xây dựng Xu riêng của chúng nó rồi. Và để đảm bảo sự độc quyền của Visa và Master toàn cầu thì thế nào nó chả phải mua lại thằng Pay này.
Sau đó là Populous dùng để trả lương và giảm chi phí HR quản lý về trả lương.
Sau đó là SALT chuyên cho vay lãi ở các nước nghèo dạng micro loan giúp xóa đói giảm nghèo.
Cuối cùng là Metal. Cũng vậy, ý đồ thực hiện một đồng xu dùng làm giải thưởng toàn cầu.
Đây là một danh sách ngon. Nhưng cũng vậy, cần phải tự nghiên cứu vì khẩu vị ăn xu mỗi người khác nhau.
Một số câu hỏi căn bản cần trả lời trước khi chọn Xu để choén:
– Xu này có mục đích sử dụng là gì?
– Mục đích đó có thực sự có ý nghĩa với thị trường không?
– Đội ngũ xây dựng xu này là những con giời nào? Bọn geek đó chui từ lỗ nào ra, được bao lâu rồi, trình code cứng tay hay không, có roadmap không, có minh bạch không.
Thế thôi, nhặt làn lên và đi chợ Xu đi. Mua xong để đó, đừng nhìn ngắm biểu đồ làm gì. Cứ tưởng tượng là đi ngủ đông. Ba năm sau tỉnh dậy, có khi là tỷ phú cmnr. Thực tế là nếu ba năm trước những điều trên đây được thực hiện thì bây giờ các bạn đã có thể về hưu rồi đấy. Hãy nhớ là bong bóng sẽ nổ, Xu sẽ chết hàng loạt. Nhưng kệ bố bong bóng, đừng quan tâm. Mua rồi thì cho vào tủ lạnh và quên đi (đừng quên mật khẩu ví). Hai năm sau moi ra thì dùng cho nó đáng, đừng có mua mấy con lambo phò, hãy làm những việc có ý nghĩa hơn.
Mà thôi, tiền của bạn, bạn muốn dùng thế nào thì dùng. Chả liên quan tới tôi.