8 điều không ai tâm sự với bạn khi ra làm chủ doanh nghiệp mà bạn sẽ phải đối mặt.
(Nằm trong chuỗi bài Tâm Sự Đời Làm Chủ)
Bài viết tham khảo:
Bài học kinh doanh số 19 – Gieo hạt may mắn trong kinh doanh
Bài học kinh doanh số 20 – Tận dụng MXH cho SMEs
Bài học kinh doanh số 21 – Chuỗi giá trị và bài học từ việc “Sang nhượng quán”
Mình có phù hợp làm chủ doanh nghiệp hay không?
Ai dự định khởi nghiệp, có lẽ nên đọc qua 1 lần, rồi suy nghĩ thật chín chắn là liệu mình có phù hợp để làm chủ hay không. Nếu chỉ để kiếm tiền thì có khối cách kiếm tiền cá nhân mà không cần làm chủ doanh nghiệp
Trầm cảm và Stress đối với các doanh nhân là vấn đề hết sức phổ biến và gần như là điều không thể tránh khỏi, ít nhất là trong một thời điểm nào đó hoặc thậm chí là cả hành trình. Tuy nhiên, hầu hết những người trong cuộc lại không muốn nhắc tới bởi niềm tự tôn, cái tôi quá lớn và nỗi sợ hãi phải công khai điểm yếu của mình cho gia đình, bạn bè, nhân viên của mình biết. Hùng cũng từng một thời gian dài như thế. Nhất là khi tất cả họ đều nghĩ bạn đang sống trong giấc mơ của mình, bạn mạnh mẽ, quyết liệt. Thực tế, đâu phải ai sinh ra cũng đều như thế. Chỉ là đôi khi thấy cơ hội thị trường thì ra khởi nghiệp, đơn giản thế thôi.
Ra khởi nghiệp mở 1 doanh nghiệp, là điều mơ ước nhiều người, nó làm ta cảm giác đang sống trong giấc mơ của mình. Nó khiến mình thấy thật sự hạnh phúc, tự do và cảm thấy biết ơn vì được làm những gì mình yêu thích, dù ban đầu mài mòn đít quần làm tới mười mấy giờ/ngày so với đi làm công. Tuy nhiên, mọi chuyện đôi khi khó hơn những gì tưởng tượng, chứ không đơn giản là làm nhiều giờ hơn. Có những lúc, mình nhìn lại đám bạn, thấy tụi nó từ từ thăng tiến lên, đôi lúc thường xuyên cảm thấy mình bị rơi vào hố sâu buồn bã, thất vọng và không chắc chắn về tương lai”, công ty thì mãi chưa có lãi. Ai startup đều ít nhiều trải nghiệm cảm giác hụt hẫng này.
Tâm sự khi làm chủ doanh nghiệp
Hùng viết bài này, hy vọng sẽ giúp cho những doanh nhân lần đầu khởi nghiệp vẫn chưa biết tới những vật cản có thể ập đến, sẽ sớm thôi trên hành trình khởi nghiệp của mình..
#1: Trên đỉnh cao của sự cô đơn
Là ông chủ quả thật tuyệt vời phải không? Nhưng ai biết rằng bạn cũng phải gánh trên vai trách nhiệm cho tất cả những sai lầm, thất bại, thua lỗ và nhìn chung là cả bất kỳ thứ gì mà nhân viên của bạn làm sai. Không ai khác ngoài bạn phải chịu trách nhiệm và bị đổ lỗi cho tất cả những vấn đề đó. Tội lỗi đều quy hết về bạn.
Tất cả những gì bạn có thể làm là học cách chấp nhận và tìm cách giải quyết chúng, để sau này việc đó không lập lại, âm thầm hy vọng những thứ tồi tệ như vậy sẽ không xảy ra một lần nữa, nhưng vẫn phải vờ như mọi chuyện vẫn đang trong tầm kiểm soát. Không ai muốn làm việc cho một ông chủ hay phàn nàn, kêu ca.
Khi thua lỗ, không ai có thể cho bạn câu trả lời. Bạn phải tự tìm ra cách tốt nhất cho công ty. Không ai có thể giúp bạn cả. Bạn phải tin tưởng vào bản năng của chính mình, dù nó sẽ đưa bạn đi trên một con đường mà không ai từng đi trước đó – bạn sẽ trở thành kẻ độc hành trên con đường đó.
Ngủ ở hành lang, vâng mình đã nếm trải, sẽ không ai ngủ cùng với bạn khi chúng ta hết tiền đến mức không đủ tiền để thuê 1 phòng nhỏ để ngủ đâu.
Lên Facebook than vãn, chẳng ai quan tâm giúp bạn đâu, họ còn hả hê là khác.
#2: Thất bại sẽ trả giá khủng khiếp.
Thất bại, phá sản thì làm lại? Đúng, là lý thuyết thôi. Thực tế, khắc nghiệt hơn nhiều, ngã ngựa đôi khi vào tù bóc lịch nữa đấy vì sự thiếu hiểu biết của mình gây hậu quả nghiêm trọng.
Nếu đang làm trong một tổ chức, dù lớn hay nhỏ, khi bạn vấp sai lầm là fail một dự án, bạn có thể bị phạt hoặc bị sa thải. Tuy nhiên, nếu tự khởi nghiệp kinh doanh mà thất bại, chắc chắn là phải đóng cửa, nhẹ hết tiền, nặng nợ nầng không tiền trả thì vô tù.
Đó là nỗi đau đớn lớn nhất mà không ai có thể cảm nhận được nó nhiều như chính mình. Tuy nhiên, bạn vẫn phải giả vờ cho cả thế giới thấy rằng mình vẫn đang như không có gì xảy ra. Để làm được điều đó dĩ nhiên cần rất nhiều nỗ lực và cố gắng trong khi đó nỗi đau trong quá khứ vẫn còn gặm nhấm hy vọng có thể làm lại từ đầu. Điều này đôi khi quá sức gánh vác của bạn.
#3: Tự ti khi mới vào cuộc chơi
Tất cả các doanh nhân đều thiếu tự tin. Lúc nào cũng vậy. Bởi chúng tôi tạo ra những đứa con tinh thần của mình và dù ai nói gì đi chăng nữa thì cũng sẽ ảnh hưởng ít nhiều tới tâm trạng của mình. Ba mẹ, bạn bè góp ý đủ kiểu, kêu bỏ cuộc cũng có, nhưng mua thì không. Toàn người xa lạ mua.
Rất nhiều người trong số chúng tôi chịu sự chỉ trích trực diện về sản phẩm và dịch vụ của mình, cho rằng chúng chưa đủ tốt hoặc có thể sẽ thua lỗ và bị đánh bại bởi đối thủ cạnh tranh.
Trong khi bạn liên tục phải tạo động lực cho đội ngũ nhân viên thì thật khó khăn để tìm ra nguồn động lực cho chính bạn.
#4: Áp lực trở thành “người thành công”
MXH là nơi người ta chỉ phô diễn những gì tốt đẹp nhất trong cuộc sống.
Mạng xã hội khiến mọi thứ trở nên phức tạp hơn khi rất nhiều doanh nhân sử dụng Facebook, Instagram như một công cụ để trưng cuộc sống xa hoa, tham dự những sự kiện đẳng cấp, bảnh bao, nhưng thực ra bản thân hoàn toàn trống rỗng, yếu kém, nhiều khó khăn đang gồng gánh mỗi ngày.
Đã là doanh nhân ai cũng từng trải qua cảm giác đó. Và tôi thấy rằng ai càng quá lo sống ảo trên Face thì cuộc sống lẫn việc kinh doanh ở đời thực luôn có vấn đề.
Mọi người cứ nghe bạn mở công ty là nghĩ rằng bạn ngon lắm, thành công vang dội lắm, gọi Boss, sếp… các kiểu.
#5: Cân bằng cuộc sống luôn khó khăn
Tình bạn hay các mối quan hệ cá nhân đôi khi phải được để làm bệ đỡ phát triển doanh nghiệp của bạn. Các mối quan hệ và tình bạn có thể giúp tạo dựng nên một doanh nghiệp tốt và ngược lại.
Tuy nhiên, khi đã ra kinh doanh, thực tình bạn sẽ không còn thời gian đi tán gẫu linh tinh cùng đám bạn như xưa, mà quý từng phút, làm cả ngày còn không hết việc, time đâu mà đi.
Thật tồi tệ khi buộc phải chọn giữa gia đình và việc kinh doanh, nhất là ai khởi nghiệp mà đã có gia đình, có con cái. Tôi luôn mệt mỏi khi giữ vững sự cân bằng này. Con cái tuổi thơ qua nhanh lắm, mình phải chăm, phải chơi với nó. Nhưng rồi công ty thì sao, buông bỏ ít thời gian cho nó là chết, vì công ty bạn hệ thống vận hành 100% chưa đủ tốt để chỉ ghé công ty 1-2h/ngày
#6: Bị những phán xét vô lý tấn công.
Trở thành chủ doanh nghiệp, bạn phải chường khuôn mặt mình cho mọi người phán xét. Từ các nhà đầu tư, khách hàng rồi cả nhân viên nữa. Nv nói xấu sếp là chuyện thường ở huyện dù có đối xử tốt cỡ nào đi nữa.
Cả những người trên mạng xã hội cũng sẽ nhanh chóng bàn luận, xem bạn như một kẻ thất bại vì bạn ít post ở FB cá nhân, trong khi thực tế là bạn bận quá mà thôi, nhảm nhí vậy đấy. Tôi từng ghét vào mạng xã hội và chứng kiến mọi người bàn tán về mình, doanh nghiệp của mình và để lại những bình luận vớ va vớ vẩn, giờ là tôi block ngay, không để tâm nhiều nữa.
#7: Thiếu Tỉ Mỉ đối với từng chi tiết nhỏ trong doanh nghiệp của mình có thể trở thành lỗ hỗng làm chìm tàu dần dần.
Là nhà sáng lập ra doanh nghiệp và là người làm gương cả tổ chức, bạn như thế nào tổ chức sẽ như thế ấy.
1 doanh nghiệp nếu làm việc tự phát, cảm tính, hay sai vặt từ đội ngũ đi kèm thái độ hời hợt thì kiểu gì cũng không lớn mạnh được.
Mỗi khi anh em phạm lỗi, dù nhỏ cỡ nào thì tôi đều chỉnh ngay lậo tức không nhân nhượng. Vì lỗi nhỏ rồi sẽ thành to nếu không xử lý. Ăn trộm được từ quỹ 100k thì sẽ sớm thành chục tỷ nếu xử lý nhẹ tay.
Ở ngoài đời anh em thì hết lòng là anh em.
Nhưng vô công ty, công việc là công việc.
#8: Mất niềm tin vào bạn đồng hành.
Có câu châm biếm:
1 người nhật làm thua 1 người VN
Nhưng 3 người nhật thì hơn.
Một trong những điều đáng buồn nhất trong kinh doanh là xảy ra tan vỡ giữa các nhà đồng sáng lập. Thật không thể tránh được khi 2 người cùng nhau tham gia vào một sứ mệnh cuối cùng lại chia rẽ vì khác mục tiêu và tầm nhìn. Thậm chí tách thành 2 đối thủ với nhau.
Nếu may mắn, mọi thỏa thuận diễn ra suôn sẻ và mỗi người có thể theo đuổi con đường riêng của họ. Tuy nhiên, thông thường tình huống diễn ra phức tạp hơn khi bạn phải đối đầu với người đồng sáng lập của mình và không thể giải quyết trước khi doanh nghiệp bị đổ vỡ.
Trên hết, đời doanh nhân thì điều quan trọng nhất là tìm ra người thực sự tin tưởng bạn – người có thể trò chuyện về mọi thứ. Đó có thể là người vợ/chồng, gia đình hoặc một người bạn có chung chí hướng. Hãy nhớ rằng, dù làm gì, cảm thấy cô đơn đến thế nào, bạn cũng không bao giờ cô đơn!
Kinh doanh, luôn cần 1 nơi để về sau mỗi ngày dài, đừng quên bạn tôi nhé.
– Doanh Nhân. Nguyễn Tuấn Hùng –