GDP là gì? Định nghĩa GDP bình quân đầu người

GDP là một thuật ngữ chuyên ngành trong lĩnh vực kinh tế. Chúng ta vẫn thường được nghe và nhìn thấy thuật ngữ này trên báo chí và các phương tiện truyền thông khi đề cập về thông tin kinh tế Việt Nam và các nước trên thế giới. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ GDP là gì và những yếu tố xoay quanh nó.

Trước tiên, chúng ta hãy cùng tìm và phân tích xem thuật ngữ GDP là viết tắt của từ nào nhé. GDP là chữ viết tắt của cụm từ Tiếng Anh “Gross Domestic Product” được hiểu là tổng sản phẩm quốc nội (tổng sản phẩm nội địa).

Xét về bản chất, GDP chính là tổng giá trị thị trường của tất cả các sản phẩm/dịch vụ thành phẩm của tất cả các đơn vị tập trung trong nền kinh tế của một đất nước trong một khoảng thời gian nhất định cụ thể.

GDP bình quân đầu người (GDP per capita) chính là chỉ tiêu tổng hợp và thống kê kinh tế thể hiện kết quả sản xuất kinh doanh tính bình quân trên đầu người của một đất nước trong một năm. Để tính được GDP bình quân đầu người của một đất nước tại một thời điểm nhất định, ta sẽ chia GDP của quốc gia tại thời điểm đấy cho tổng số dân của đất nước cũng tại thời điểm đấy.

Các yếu tố liên quan đến GDP

GDP chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau thuộc phạm vi lãnh thổ của đất nước đấy. Tuy vậy có 3 yếu tố liên quan cụ thể đến chỉ số GDP. Cụ thể:

Dân số

Dân số là nguồn cung cấp lao động cho xã hội để làm ra của cải vật chất và tinh thần, nhưng cùng lúc đó là đối tượng mục tiêu tiêu thụ các sản phẩm, loại hình dịch vụ do chính con người làm ra. Vì vậy, dân số và GDP có mối quan hệ tương tác và không thể tách rời. Dân số chính là yếu tố quan trọng giúp bạn dễ dàng tính toán GDP bình quân đầu người của một đất nước tại một thời điểm nhất định.

FDI

FDI (tiếng Anh là Foreign Direct Investment) là chỉ số đầu tư trực tiếp nước ngoài, một hình thức đầu tư dài hạn của cá nhân hoặc tổ chức nước này vào nước khác bằng việc thiết lập nhà xưởng sản xuất, cơ sở bán hàng. Đây là một nhân tố cần thiết trong quá trình tạo ra sản phẩm vì FDI sẽ bao gồm tiền bạc, vật chất, phương tiện sản xuất, cơ sở hạ tầng và các hoạt động xã hội liên quan. Như vậy FDI sẽ có những mặt gây ảnh hưởng đến việc tính toán chỉ số GDP.

Lạm phát

Lạm phát là sự tăng mức giá chung một cách liên tục của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và sự mất giá trị của một loại tiền tệ nào đó. Đây là một chỉ số rất được quan tâm trong lĩnh vực kinh tế. Công đoạn kinh tế của một quốc gia mong muốn tăng trưởng ở cấp độ cao thì phải chấp thuận lạm phát với một mức độ cụ thể. Tuy vậy, khi lạm phát tăng cao quá mức cho phép, nó sẽ gây ra sự ngộ nhận cho sự tăng trưởng GDP và dẫn đến khủng hoảng kinh tế. Có rất nhiều lý do dẫn đến lạm phát và nhà nước luôn nên có các chính sách nhằm kiểm soát lạm phát.

Xem thêm: Lạm phát là gì? Lạm phát có thực sự tồi tệ cho doanh nghiệp?

GDP là chỉ tiêu kinh tế tổng hợp cần thiết của một đất nước. Các chuyên gia thường dùng thông số GDP để đánh giá về tốc độ tăng trưởng kinh tế của một nước. Vậy, cách tính GDP hiện nay ra sao, bạn hãy cùng ATPSoftware tìm hiểu nhé.

Tuỳ theo mỗi phương diện khác nhau, GDP được tính theo những phương pháp khác nhau. Có 3 cách tính GDP thông dụng nhất được áp dụng là phương pháp sản xuất, phương pháp dùng cuối cùng và phương pháp thu nhập. thế nhưng, dù tính GDP theo phương pháp nào thì kết quả tính GDP sẽ là như nhau.

Xét về góc độ sản xuất, tổng sản phẩm quốc nội chính là tổng toàn bộ giá trị gia tăng của nền kinh tế một nước trong một thời gian nhất định.

GDP = Giá trị tăng thêm + Thuế nhập khẩu

Trong đó, giá trị tăng thêm của từng ngành kinh tế có thể là: thu nhập của người sản xuất, tiền công, bảo hiểm, thuế sản xuất, khấu hao tài sản cố định, giá trị thặng dư…

Xét về góc độ dùng (chi tiêu), GDP bao gồm tiêu sử dụng cuối cùng của hộ gia đình, tiêu dùng cuối cùng của chính phủ, tích lũy tài sản và chênh lệch xuất – nhập khẩu của một đất nước.

GDP = C + I + G + NX

Trong đó:

• C: là tổng giá trị tiêu sử dụng cho sản phẩm và dịch vụ của các hộ gia đình trong đất nước đấy
• I: là tổng giá trị tiêu dùng của các nhà đầu tư
• G: là tổng giá trị chi tiêu của chính phủ
• NX: là xuất khẩu ròng (tính bằng giá trị xuất khẩu trừ đi giá trị nhập khẩu), thể hiện sự chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu trong quốc gia đó

Xét về góc độ thu nhập, GDP gồm thu nhập của người lao động, thuế sản xuất, khấu hao tài sản cố định dùng cho sản xuất và giá trị thặng dư sản xuất trong kỳ của một quốc gia.

GDP = W + R + I + Pr + Ti + De

Trong đó:

• W: là tiền lương
• R: là tiền thuê
• I: là tiền lãi
• Pr: là lợi nhuận
• Ti: là các khoản thuế đánh vào dịch vụ, hàng hóa bán trên thị trường và trợ cấp của chính phủ cho sản xuất (thuế gián thu ròng).
• De: là khấu hao tài sản cố định

GDP danh nghĩa (Nominal GDP): Chính là giá trị sản lượng hàng hoá và dịch vụ tính theo giá hiện hành. Nghĩa là tổng của lượng hàng hoá và dịch vụ được sản xuất ra trong một năm nhân với giá của hàng hoá và dịch vụ ấy trong năm đó. Thế nhưng, trong nền kinh tế thị trường, một năm có hàng nghìn mức giá biến động lên xuống không giống nhau đối với mỗi sản phẩm hay dịch vụ. thế nên, chúng ta phải dùng phương pháp bình quân gia quyền để tính ra mức giá chung của mỗi sản phẩm, dịch vụ.

GDP thực tế (Real GDP): Là giá trị sản lượng hàng hoá và dịch vụ hiện hành của nền kinh tế được nhận xét theo mức giá cố định của năm cơ sở (năm gốc). Có nghĩa là tổng của lượng hàng hoá và dịch vụ được sản xuất ra trong một năm nhân với giá cố định của các hàng hoá và dịch vụ ấy trong năm gốc.

GDP: Là tổng sản phẩm quốc nội hay tổng sản phẩm trong nước (trong nước). có nghĩa là tất cả giá trị được các thành phần kinh tế hoạt động trong lãnh thổ của quốc gia đó sản xuất ra trong khoảng thời gian cụ thể cụ thể. Giá trị này có thể được tạo ra bởi các công ty nước ngoài hay nội địa, miễn là thuộc lãnh thổ của quốc gia đấy.

GNP: Là tổng sản lượng quốc gia (trong & ngoài nước). Có nghĩa là tất cả giá trị được công dân mang quốc tịch nước đấy sản xuất ra trong khoảng thời gian rõ ràng, không kể làm ra ở đâu (tính cả nguồn thu từ ngoài quốc gia của công dân mang quốc tịch nước đó).

1. Giống nhau

• GDP và GNP đều là khái niệm thuộc lĩnh vực kinh tế vĩ mô, dùng để đánh giá tốc độ phát triển kinh tế đất nước.
• Con số cuối cùng của một quốc gia/năm.
• Tính toán dựa trên công thức xác định.
• Đánh giá sự phát triển kinh tế quốc gia.
• Lĩnh vực kinh tế vĩ mô.
• Định nghĩa chung được sử dụng trên toàn thế giới.

2. Khác nhau

• GNP là Tổng sản lượng đất nước (trong & ngoài nước).
• GDP là Tổng sản phẩm nội địa (trong nước) hay Tổng sản phẩm quốc nội hay.
• GNP mang nghĩa rộng hơn so với GDP, bởi nó gồm có luôn cả Tổng sản lượng đất nước, có nghĩa là tính luôn cả các nguồn thu từ ngoài lãnh thủ của đất nước đấy

Top 10 đất nước đứng đầu GDP danh nghĩa

• Mỹ
• Trung Quốc
• Nhật Bản
• Đức
• Vương quốc Anh
• Pháp
• Ấn Độ
• Ý
• Brazil
• Canada

Top 10 quốc gia đứng đầu GDP thực tế

• Trung Quốc
• Mỹ
• Ấn Độ
• Nhật Bản
• Đức
• Nga
• Indonesia
• Brazil
• Vương quốc Anh
• Pháp

• GDP nước ta 2016 là 202 tỷ USD theo danh nghĩa hoặc 595 tỷ USD theo sức mua tương đương.
• GDP Việt Nam 2017 là 223.9 tỷ USD, ước tính tăng 6,81% so với năm 2016.
• GDP đất nước ta 2018 đạt mức kỷ lục, ước đạt 7,08% và được xem là mức cao nhất kể từ năm 2008.

Theo các chỉ số đã được đo đạt, GDP đầu người theo cách tính GDP mới sẽ tăng lên khoảng 3000 USD/Năm. tuy nhiên, nếu như so với thế giới, GDP bình quân đầu người của Việt Nam vẫn kém toàn cầu hơn 8000 USD.

Hi vọng bài viết về toàn bộ khái niệm GDP là gì của ATPSoftware sẽ hữu ích với bạn đọc!

Tổng hợp