Người khao khát dùng tài năng và đam mê để tạo ra một công việc kinh doanh tự chủ và mãn nguyện nhưng không biết nên bắt đầu thế nào. Bài viết này dành tặng bạn, người đang đau đầu vì chưa có ý tưởng kinh doanh và chưa biết bắt đầu từ đâu
Ý tưởng kinh doanh là gì?
Ý tưởng kinh doanh là khái niệm để gọi thứ có khả năng sinh lời, thường là một sản phẩm hoặc dịch vụ.
Nếu coi cấu trúc kinh doanh là một kim tự tháp, Một ý tưởng kinh doanh sẽ là phần đáy. Có nghĩa là ý tưởng kinh doanh ban đầu vô cùng quan trọng, nhưng quãng đường tư ý tưởng đến sản phẩm và từ sản phẩm trở thành một mô hình doanh nghiệp sẽ rất, rất dài và yêu cầu bạn tập thật nghiêm túc với công việc kinh doanh của mình.
Thế nào là ý tưởng kinh doanh tốt?
Có vô vàn ý tưởng kinh doanh, nhưng nhìn chung một ý tưởng kinh doanh tốt phải bao gồm các đặc điểm sau:
- Tính đột phá, đổi mới: Đối với kinh doanh, tính đột phá có thể hiểu là tạo ra những điều mới lạ, phát triển ra những sản phẩm nâng cấp, khác biệt, cải tiến hơn so với những sản phẩm hay dịch vụ hiện có trên thị trường. Thường thì doanh nghiệp định hướng đi theo tính đột phá sẽ sớm phát triển và thống lĩnh thị trường nếu như ý tưởng kinh doanh gốc được thực hiện phù hợp. Doanh nghiệp tập trung vào đột phá thường hiệu quả, chi phí thấp và năng suất hơn các doanh nghiệp đi lên từ ý tưởng kinh doanh mang đặc tính khác. Một doanh nghiệp đột phá đến một mức nào đó có thể lái công nghệ đột phá của mình theo hướng giải quyết vấn đề cho thị trường mặc dù ở thời điểm đầu, cái vấn đề của thị trường có nó không đủ mạnh.
- Tính đặc trưng, độc nhất: Tính độc nhất là nhân tố giúp sản phẩm chiếm ưu thế trên thị trường khi so sánh với đối thủ cạnh tranh. Tính độc nhất đôi khi còn có thể lấn át đối thủ kể cả không bằng đối thủ ở các khía cạnh về giá, chất lượng, dịch vụ khách hàng hay đổi mới. Mỗi công ty thành công đều có cho mình giá trị độc nhất của sản phẩm. Một USP có thể được tạo ra thông qua yếu tố duy nhất, đầu tiên trên thị trường. Ví dụ như Uber là công ty đầu tiên cho phép gọi taxi thông qua ứng dụng di động. Vì Uber đã xâm lấn thị trường đầu tiên, USP của nó là như vậy nên giá trị này ăn sâu vào số khách hàng trung thành. Tuy thế, là đầu tiên không có nghĩa là vua. Những người đi sau chép mô hình kinh doanh của Uber ở các vùng khác cũng phát triển không kém, Grab, Go-Jek là những khuôn mặt điển hình của châm ngôn:
- Giải quyết được vấn đề cụ thể: Ý tưởng kinh doanh có thể giải quyết vấn đề là đặc tính giúp phát triển thế giới và các công ty. Giải quyết được vấn đề càng lớn, càng khó khăn, liên quan đến tính mạng thì càng thu về nguồn lợi lớn. Curemark là một công ty công nghệ sinh học được sáng lập bởi Joan Fallon. Trong quá trình chữa trị bệnh nhân trẻ em, cô nhận thấy là nhiều trẻ em bị thiếu hụt enzyme dẫn đến quá trình xử lý protein bị ảnh hưởng. Cô bỏ việc và xây dựng Curemark để giải quyết vấn đề này và giờ công ty đạt giá trị 50 triệu đô vì đã giải quyết một vấn đề đang hiện hữu và cấp thiết trong thị trường.
- Có khả năng sinh lời: Khả năng sinh lời là khả năng của doanh nghiệp có thể tạo ra được số tiền lớn hơn chi phí trong một khoảng thời gian nhất định. Đây có thể là khía cạnh quan trọng nhất với doanh nghiệp trong khoảng thời gian về lâu về dài. Nó giúp doanh nghiệp có thể sống sót để tiếp tục nuôi dưỡng các giá trị định tính khác. Khả năng sinh lời yêu cầu dòng lợi nhuận cao hơn so với chi phí để giúp doanh nghiệp thành công. Mặc dù vài công ty sẽ bị lỗ thời gian đầu vì điều đó đúng trong kế hoạch, tuy nhiên đó là khoản lỗ có thể dự đoán. Nếu lỗ không thể dự đoán có nghĩa là nó không có giá trị sinh lời.
*Câu hỏi khôn người: Tại sao nhà đầu tư vẫn đầu tư vào các công ty đặc biệt là công ty thuộc nhóm ngành công nghệ, mặc dù báo cáo kinh doanh đang lỗ?
Đáp:
Vì các nhà đầu tư được thuyết phục rằng khoảng lỗ là cần thiết và quá trình tăng trưởng sẽ diễn ra theo kế hoạch. Tốc độ tăng trưởng chóng mặt của lĩnh vực công nghệ là lý do tại sao các nhà đầu tư sẵn sàng vung tiền của họ vào các công ty chưa có lợi nhuận, vì nhiều cổ đông đánh giá cao sự tăng trưởng trong tương lai và vẫn thoải mái thậm chí khi các công ty đó chưa có các con số tăng trưởng khổng lồ.
Startup đầu tư nguồn lực để đạt mục đích đầu tiên và trên hết là chiếm càng nhiều thị phần càng tốt – trở thành “top of mind”. Lazada, Tiki, Shopee đều đang đốt tiền theo kiểu như vậy.
Tìm ý tưởng kinh doanh online ở đâu?
Ý tưởng kinh doanh online từ thứ bạn YÊU + GIỎI
Bạn sẽ thích rất nhiều thứ trong đời, nhưng thích chỉ là cấp độ thấp, nó cũng không thay đổi gì nhiều. Tui có thể bảo mình thích lịch sử nhưng hiếm khi đọc sách lịch sử, nói cho vui mồm thôi. Nhưng yêu lại là chuyện khác. Nếu bạn yêu thứ gì đó, bạn sẽ sẵn sàng bỏ thời gian và công sức để tìm hiểu và thực hành ngày này qua ngày khác. Hãy tiếp tục làm kiến thức sâu hơn và giỏi hơn nữa.
Một khi bạn Yêu + Giỏi việc gì, hãy nghĩ cách kiếm tiền từ nó.
Mọi thứ bạn YÊU + GIỎI đều có thể là TIỀN. Tui rất nhấn mạnh chữ GIỎI đấy. Và đừng để việc kinh doanh chỉ phục vụ mục đích kiếm sống, nó phải là điều bạn mê. Như thế bạn mới khó bị đánh bại và không từ bỏ.
Bạn yêu đọc sách, bạn có thể viết blog chuyên review sách hoặc làm kênh Youtube.
Bạn yêu sắp xếp cuộc sống ngăn nắp và phong thái sống điềm tĩnh, quay video lại cho mọi người thấy sự đẹp đẽ mỗi ngày của bạn. Học hỏi kênh Youtube: Girl and The Word nếu muốn theo hướng này.
Bạn thích leo núi và leo giỏi lắm luôn, hãy làm huấn luyện viên dạy leo núi trong nhà.
Nếu bạn yêu mấy cái tàu vũ trụ, thì chế tạo tàu vũ trụ thôi, như Elon Musk đã làm ấy. (Cái này nói chơi thôi chứ làm mấy việc dễ hơn nhé).
Nếu bạn giỏi sáng chế, hãy tạo ra những điều mới, rồi bán sáng chế của mình cho người khác và nhận tiền thôi. Những người này sẽ lo vấn đề sản xuất, buôn bán. Ai giỏi việc gì thì làm việc đó. Nếu bạn giỏi “tạo” hơn là “đẩy” thì đi theo hướng này sẽ phù hợp.
Nếu khó tự đánh giá bản thân và đưa ra chọn lựa, bạn cũng có thể chú đến cách mà mọi người nói về bạn. Họ nói họ giỏi cái gì? Chính từ đây, một ý tưởng tiềm năng có thể ra đời.
Lần đầu tiên khi tôi viết ra danh sách những điều mình giỏi nhất, tôi viết thế này: “Huấn luyện chó”.
Tôi sống với chú chó của mình hơn 20 năm và tụi tôi học hỏi lẫn nhau khá nhiều. Quãng thời gian lúc còn nhỏ cho phép tôi tiếp xúc với nhiều động vật như chim, chó, mèo, chuột và phát hiện rằng tôi có thể huấn luyện mấy em động vật này thành cún cưng hết. Kết quả là sau đó tôi nhận đi huấn luyện chim cho một họ hàng xa, chú chim của bác ấy đã bỏ ăn hơn 2 ngày và thường lao đầu vào cửa lồng đến khi bị thương. Hồi đó tôi vẫn còn nhỏ, nên bác ấy đã mua cho tôi rất nhiều bim bim thay vì trả tiền. Nhưng bạn có thể tính đấy là một ý tưởng kinh doanh đi. Tung hoa cho tui đi.
*Tips:
Viết ra một danh sách ý tưởng tiềm năng từ việc tôi YÊU + GIỎI như thế này:
Những điều tôi Yêu | Những điều tôi giỏi | Ý tưởng kinh doanh tiềm năng
Ý tưởng kinh doanh online từ những khó khăn
Nghĩ xem, thứ gì làm bạn phải cáu bẳn, tức giận hay thất vọng. Thứ mà bạn phải thốt lên “tiên sư thật tốn tiền cho cái thứ này” hoặc kiểu như “làm thế thì tui cũng làm được” hoặc hay gặp nhất là “ước gì làm được thế này thì hay nhỉ”. Bây giờ, khi đã tìm ra được vấn đề rồi, giải pháp cho vấn đề là gì, có thể làm gì để giải quyết điều khiến bạn tức giận, mong ngóng, kỳ vọng.
Ý tưởng kinh doanh giải quyết được vấn đề cho thị trường mang về lợi nhuận rất lớn. Vì vấn đề mà bạn gặp phải thì người khác cũng có thể gặp phải. Bạn chỉ cần tạo ra giải pháp rồi giới thiệu nó đến người cũng đang đau khổ ngoài kia. Hay làm mọi thứ trở nên tốt hơn, vui vẻ hơn, rẻ hơn…
Mấy ý tưởng kiểu như: Sản xuất ra một sản phẩm xịt chống nước cho giày, bán cát chống mùi chất thải mèo… đều bán chạy như cách loài người tiêu thụ điện – nước. Ơn trời Joseph Swan đã nghĩ đến chuyện tạo ra thứ gì đó để thắp sáng cho mọi người. Thế là chúng ta có bóng điện mà dùng.
Bên cạnh những khó khăn mà bạn đích thân trải nghiệm, hãy hỏi người khác xem họ đang thấy khó khăn gì không. Bạn có thể dùng Email để thu thập ý kiến của mọi người hoặc trò chuyện với những người xung quanh. Nếu bạn tốt tiếng Anh một chút, thỉnh thoảng có thể ghé Quora hoặc Reddit, hai trang này thường có khá nhiều ý tưởng hay vì mọi người đặt câu hỏi và trả lời qua lại liên tục.
Cũng đừng ngại mượn ý tưởng từ người khác. Bạn có thể phát triển cái tốt hơn từ một ý tưởng có sẵn.
“Vẫn làm một việc, nhưng làm tốt hơn hoặc khác đi”.
Mặc dù Joseph Swan tạo ra nguyên mẫu bóng đèn đời đầu. Nhưng Edison và đội ngũ của mình vẫn tiếp tục nghiên cứu và cải tiến sợi chì của Swan thành sợi carbon từ tre. Đến năm 1904, Alexander Friedrich Just và Franjo Hanaman lại nghiên cứu tiếp và nâng cấp sợi carbon thành vonfram, đây mới thực sự là cải tiến vượt bậc giúp bóng đèn sáng hơn, tuổi thọ lâu hơn.
“Ý tưởng kinh doanh để giải quyết vấn đề là sáng suốt và sinh lời tốt nhất”.
Tưởng tượng tương lai sau này sẽ như thế nào
Elon Musk không chỉ là một doanh nhân có tiếng, ông ấy còn được nếu tên như một nhà cải cách tầm cỡ của thế kỷ 21. Vậy bạn nghĩ ông ấy hướng đến đâu, quá khứ, hay tương lai?
Elon luôn kỳ vọng tạo ra những thứ tốt hơn cho thế giới. Ông ấy nỗ lực để tìm ra các giải pháp cho tương lai. Như việc chế tạo mấy cái tên lửa và đặt sứ mệnh hiện thực hoá sự sống của nhân loại trên sao Hoả. Trong các buổi hội thảo công khai, Elon luôn khẳng định rằng ông muốn thay đổi thế giới.
Elon nhạy bén với những thay đổi của thế giới và có tầm nhìn chính xác về tương lai khó có ai bì kịp. Với tài năng thiên phú của mình, Elon tạo ra X.com vào năm 1999 và giờ đây nó trở thành Paypal – Cổng thanh toán điện tử lớn nhất thế giới. Musk cũng tạo nên đế chế vận tải tên lửa tư nhân tại Mỹ mang tên SpaceX. Bên cạnh đó, xe điện Tesla, pin mặt trời Solarcity cũng là các sản phẩm được phát triển từ kế hoạch giải quyết các vấn đề tương lai của Musk.
Mọi người có thể chưa nhận ra được giá trị của giải pháp mới ở thời điểm hiện tại, không phải ai cũng có đủ tầm nhìn xa đến vậy. Nếu chọn đi theo con đường kinh doanh hướng tới giải pháp cho tương lai, bạn phải kiên trì, đến tận chút sức cuối cùng. Ngay cả Elon Musk cũng rất nhiều lần bên bờ vực phá sản. Tên lửa Falcon 1 đã thất bại đến 3 lần trước khi nó được phóng thành công vào quỹ đạo. Ngay cả khi F1 phóng thành công thì SpaceX cũng cạn vốn. Mọi chuyện chỉ sáng lạn hơn khi Elon giúp SpaceX thắng được hợp đồng 1.6 tỷ $ với NASA để tiếp vận Trạm vũ trụ quốc tế (ISS).
Bắt kịp xu hướng
Quan sát các xu hướng mới, từ báo đài đến những gì mọi người đang bàn luận. Ý tưởng kinh doanh xuất phát từ xu hướng sẽ hơi rủi ro nếu muốn đi đường dài vì xu hướng sẽ thoái trào sau một thời gian. Dĩ nhiên sẽ có một vài thứ bắt nguồn từ xu hướng nhưng vẫn có tuổi thọ lâu trong thị trường vì nó đồng thời giải quyết một vấn đề vĩ mô lớn hơn. Ví dụ như ống hút tre là một kiểu ý tưởng kinh doanh bám “trend” nhưng khả năng tồn tại lâu dài là rất cao vì nó đồng thời cũng góp phần giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường.
Một số nguồn để tìm kiếm ý tưởng dựa trên xu hướng là Facebook, báo điện tử, Google Trends, Buzzfeed, Youtube và sách.
Có nhiều quan điểm đối lập về việc có nên đọc sách hay không. Ngoài kia thì tui mạn phép không nhắc tới, nhưng tại ECOMME này, chúng ta sẽ luôn nhấn mạnh rằng:
“Làm ơn hãy đọc sách khi các bạn còn có thể”.
Các tỷ phú trên thế giới Jack Ma đến Bill Gates hay Jeff Bezos đều khuyến khích mọi người đọc sách. Điều này thật sự nghiêm túc đấy. Đọc sách cho bạn biết những thứ mà bạn chưa từng nghĩ tới. Sách chứa đựng tri thức và chúng làm bạn thức tỉnh, khôn ngoan hơn. Nhưng bạn không nhất phải đọc sách chuyên ngành, Jack Ma chỉ thích đọc truyện của Kim Dung và điều đó không làm cho ông ấy bớt tài giỏi đi chút nào đâu.
Ý tưởng của người khác nhưng làm khác đi
Năm đó, Thanh Tâm Tài Nhân chắp bút viết Kim Vân Kiều Truyện. Tác phẩm hay, cũng được đón nhận, nhưng mọi thứ chỉ dừng lại như vậy. Đến khi Nguyễn Du mượn tứ của Thanh Tâm Tài Nhân viết lại thành Truyện Kiều, tác phẩm của ông lại nổi danh tứ phương, được xếp vào hàng kinh điển của văn học Việt Nam, như một bảo vật dân tộc.
Nước tăng lực Red Bull có nguồn gốc từ một loại thuốc bổ ở Thái Lan, ý tưởng về các chú lùn Xì-trum cũng được mượn từ Bỉ. Grab & Go Jek có mô hình tương tự Uber. Coca và Pepsi có vị na ná nhau, chỉ khác về thông điệp và định vị sản phẩm.
“Sao chép ý tưởng thì cũng được thôi, nhưng hãy làm khác đi hoặc tốt hơn.”
Cũng đừng sợ bị chửi bị “bash” này nọ. Các bạn sợ người khác chửi, ghét thì không làm nổi kinh doanh đâu. Thế thì các Idol biết làm thế nào với tụi Anti-fan đáng sợ bây giờ? Mạnh mẽ lên bạn tôi.
Mẫu ma trận tìm ý tưởng kinh doanh
Có vô vàn ý tưởng kinh doanh online ngoài kia. Tuy nhiên trong bài này, tui sẽ liệt kê những kiểu ý tưởng dễ làm, sinh lời tốt và an toàn cho những người mới tập kinh doanh. Sau đây xin liệt kê 8 nhóm ý tưởng kinh doanh online lớn, dễ thực hiện cho người mới. Ngoài ra còn một số ý tưởng kinh doanh lớn nữa như POD, Private Label… Các bạn sẽ tìm hiểu chúng về sau. Trong bài này, hãy cứ làm quen với tư duy lập ý tưởng trước đã.
Có 8 nhóm ý tưởng kinh doanh online dễ nhất
- Viết sách ebook bán online: Viết ebook về chuyên ngành hoặc giải trí. Bạn có thể viết sách hướng dẫn, tản văn, kể chuyện, tổng hợp. Bán Ebook qua kênh website kèm khoá học hoặc bán trên Amazon Kindle Store.
- Xây dựng kênh youtube: Youtube là một trong số những kênh đơn giản và tiềm năng nhất để khởi nghiệp từ trước đến nay. Ngoài ra bạn cũng có thể kết hợp Facebook và Twitch.
- Khóa học online: Với công thức YÊU + GIỎI tui nói ở trước, chỉ cần đáp ứng hai điều này là bạn hoàn toàn có tể bắt đầu kiếm tiền rồi. Đăng khoá học lên các nền tảng học online như Edumall, Skillshare, Udemy… và cả Youtube nữa.
- Blogger / Publisher: Viết blog hoặc trang web với nội dung chuyên sâu sau đó đặt quảng cáo hoặc trở thành đối tác với các bên khác. Bạn cũng có thể dùng blog làm nền tảng để quảng bá cho khoá học hoặc sách của mình sau này.
- Affiliate Marketing: Affiliate là một loại hình kiếm thu nhập thụ động rất tốt với những người quen với kinh doanh online và có nguồn traffic lớn hoặc có kỹ năng chạy quảng cáo
- eCommerce (Kinh doanh Thương mại điện tử): Bán sản phẩm trên
- Các nền tảng thương mại điện tử như: Shopify, Etsy, Storenvy, BigCommerce, Magento
- Các sàn thương mại điện tử như: Shopee, Tiki, Lazada, Sendo, Amazon, Ebay
- Các nền tảng ngách chuyên về thiết kế, sáng tạo, POD: TeeSpring, Society6, Merch by Amazon, CafePress, CreateMyTee
- Website và Landing Page: từ nền tảng như Wix, LadiPage
7. Podcaster: Nếu ngại lộ mặt, bạn có thể mua một cái mic xịn về và bắt đầu chương trình tâm sự, dạy học trên Youtube, Facebook theo lịch. Bạn có cũng có thể đi phỏng vấn độc quyền những người có nhiều kinh nghiệm trong ngành để thu hút thính giả.
8. Freelancer: Làm việc tự do ở nhà qua các nền tảng như Fiverr, Freelancer, Guru, Vlance, Freelancerviet… Làm freelancer hợp nhất khi bạn đã có kinh nghiệm làm việc trong một lĩnh vực, cụ thể như viết lách, thiết kế hoạ. Bên cạnh đó một số ngành dễ các kiếm cho các freelancer hiện nay là lập trình viên, SEO, Digital Marketing v.v.
Các bạn có thể nối nhóm ý tưởng lớn với từng ngành mà mình quan tâm để tìm ra ý tưởng cụ thể hơn. Hãy quan sát ma trận ý tưởng dưới đây để hiểu rõ hơn về 8 nhóm ý tưởng kinh doanh online và các ngành.
*Lưu ý:
#1. Ma trận liệt kê các ngành có thể chưa chính xác hoàn toàn. Nếu bạn đang giỏi ở một nhóm ngành khác thì hãy điền thêm vào nhóm ngành trong template và tìm ý tưởng tương tự như với nhóm ngành khác có sẵn.
#2. Các ý tưởng phù hợp nhất với kinh doanh online, thương mại điện tử và cho người mới bắt đầu.
Quan sát trên bảng mẫu, cột dọc chỉ các nhóm ngành tiềm năng mà bạn có kiến thức hoặc hiểu biết. Cột ngang chỉ 8 nhóm ý tưởng chính dành cho kinh doanh online. Trong bảng, tôi đang lấy ví dụ ngành Thủ công – Nghệ thuật, cụ thể là kỹ năng vẽ minh hoạ game, sách. Lúc này, tôi sẽ chọn ra được 4 ý tưởng sau:
- Viết sách ebook truyện tranh trẻ em rồi bán qua website và amazon
- Tạo kênh Youtube chuyên về vẽ minh hoạ sách thiếu nhi
- Mở một khoá học online về vẽ minh hoạ sách thiếu nhi
- Làm eCommerce, cụ thể là bán sticker, tranh và phụ kiện nghệ thuật trên Etsy và Shopify
Từ 4 ý tưởng tiềm năng này, chúng ta sẽ đánh giá nguồn lực hiện thời của mình về thời gian, tiền bạc để biết cái nào hợp nhất và nên làm trước. Trong trường hợp này tạo kênh Youtube thì mất thời gian xây dựng và lâu có doanh thu. Viết ebook cũng mất nhiều thời gian và công sức nhưng bù lại thời gian hoàn vốn nhanh, lợi nhuận cao, dễ tự động hoá mà không cần lo lắng về kho vận, giao hàng. Vì vậy tôi sẽ chọn viết một cuốn ebook rồi bán.
from ECOMME with LOVE!
