Sơ đồ tư duy là gì? Nguyên tắc vẽ sơ đồ tư duy Mind Map

Sơ đồ tư duy là gì? Mọi thứ bạn nhìn thấy xung quanh – điện thoại, máy tính, ô tô, cốc cà phê… đều bắt đầu bằng ý tưởng. Sơ đồ tư duy (Mind Map) là cách phác thảo ý tưởng hoàn hảo và trực quan hóa mọi ý tưởng nhỏ hơn đang hình thành trong đầu bạn.

Sơ đồ tư duy là thuật ngữ khá quen thuộc đối với hầu hết mọi đối tượng (học sinh, sinh viên, người đi làm) và được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực, trong học tập cũng như trong cuộc sống. Phương pháp này giúp tăng khả năng xử lý thông tin, khả năng ghi chép, ghi nhớ thông tin, dữ liệu quan trọng trong thời gian ngắn.

Vậy sơ đồ tư duy là gì? Làm sao để có những sơ đồ tư duy đẹp sáng tạo? Theo dõi bài viết dưới đây của ATP Software để cùng tìm hiểu nhé.

Sơ đồ tư duy là gì?

Sơ đồ tư duy (Mindmap) là phương pháp ghi chép nhanh chóng, tận dụng khả năng nghe, nhìn, xử lý thông tin và hệ thống hóa chúng lại.

Trong học tập sử dụng sơ đồ tư duy là phương pháp sử dụng những ký hiệu, hình ảnh sinh động minh họa giúp cho chúng ta ghi nhớ bài dễ dàng và hiệu quả hơn.

Trong công việc, sơ đồ tư duy được sử dụng như một công cụ để phân tích vấn đề mang lại hiệu quả cao. Phương pháp này giúp cho bạn dễ dàng nắm bắt, xâu chuỗi vấn đề, liên kết những đối tượng đơn lẻ. Sử dụng sơ đồ tư duy kết hợp khai thác được các khả năng tư duy của não bộ.

Sơ đồ tư duy được mệnh danh là một công cụ vạn năng cho bộ não, nó giúp ghi chú sáng tạo và được hơn 250 triệu người trên thế giới sử dụng. Nó đã và đang đem lại kết quả tích cực trong kinh doanh và giáo dục.

Ứng dụng sơ đồ tư duy

Sơ đồ tư duy có thể được sử dụng cho bất kỳ mục đích nào trong cuộc sống. Có thể kể ra một vài ví dụ như sau:

• Trong trường học: đọc sách, ôn tập, ghi chú, phát triển những ý tưởng sáng tạo, quản lý dự án giảng dạy, thuyết trình, thảo luận nhóm
• Trong công việc: động não, quản lý thời gian, phát triển dự án, lập nhóm, thuyết trình, thương lượng đàm phán, lên kế hoạch, thiết lập mục tiêu

• Trong các lĩnh vực chuyên môn: quản lý đội ngũ bán hàng, lên kế hoạch chiến lược marketing, nghiên cứu thị trường, hữu ích nhất trong việc phát triển sản phẩm mới, quản lý điều hành công ty, xây dựng văn hóa doanh nghiệp
• Trong gia đình: sắp xếp công việc theo thứ tự ưu tiên, lập kế hoạch cho công việc, lập kế hoạch cho cuộc sống, mua sắm, quản lý việc nhà và các sự kiện
• Trong xã hội: nắm được những cuộc hẹn quan trọng, ghi nhớ tên người cùng địa điểm, lên kế hoạch cho kỳ nghỉ và các sự kiện giao tế, giao tiếp.

Khi nào nên sử dụng sơ đồ tư duy mindmap?

Sơ đồ tư duy mindmap được sử dụng phổ biến ở tất cả các lĩnh vực. Đặc biệt đối với những thông tin, kiến thức với khối lượng quá lớn sơ đồ tư duy chính là một giải pháp hiệu quả để tóm gọn mọi nội dung.

Ngoài ra khi gặp bất cứ một vấn đề khó khăn cần giải quyết và phải hình dung mọi vấn đề thì mindmap giúp đưa ra một cái nhìn tổng thể, tránh bị lạc vào “mê cung” không biết tìm ra gốc rễ.

Nguyên tắc vẽ sơ đồ tư duy

Xác định rõ ý chính

Ý chính là chủ thể đại diện cho chủ đề sẽ triển khai, là mốc khởi đầu cho sơ đồ. Thông thường, ý chính sẽ được đặt ở vị trí trung tâm.

Thêm các nhánh chính

• Nhánh chính được nối từ hình ảnh trung tâm tới từ khóa chính liên quan đến chủ đề. Số lượng các nhánh không bị hạn chế.
• Nên sử dụng các đường cong đậm và dày cho nhánh chính để làm nổi bật.
• Mỗi nhánh trong sơ đồ tư duy có thể dùng hình khối, biểu tượng hay màu sắc khác nhau được chia theo các cấp độ. Điều này sẽ giúp phân biệt các nhánh dễ hơn và kích thích khả năng ghi nhớ.

Sử dụng từ khóa

Nguyên tắc không thể thiếu khi xây dựng sơ đồ tư duy là thêm từ khóa chính vào các nhánh. Từ khóa sẽ giúp người xem nắm được ý quan trọng và ghi nhớ lâu hơn.

Mỗi nhánh sử dụng một màu khác nhau

Màu sắc giúp đánh đấu, phân loại dữ liệu, phân tích và tổng hợp thông tin tốt hơn. Có thể hiểu tư duy não bộ chính là sự mã hóa của màu sắc nên sử dụng màu ở mỗi nhánh trong sơ đồ tư duy là điều cần thiết.

Nên sử dụng nhiều màu sắc trong bản đồ tư duy (Ảnh: Internet)

Hình ảnh minh họa

Hình ảnh là yếu tố không thể thiếu khi vẽ sơ đồ tư duy và nó đã trở thành một nguyên tắc. So với những công cụ khác thì hình ảnh truyền tải thông tin nhanh và hiệu quả nhất nên sẽ giúp não bộ xử lý và phân tích thông tin tốt hơn.

Có bao nhiêu loại sơ đồ tư duy phổ biến?

1. Sơ đồ tư duy hình biểu đồ: Đây là một mẫu sơ đồ tư duy phổ biến, với ý tưởng chính được đặt ở giữa và các nhánh phụ phân tách ra theo hình thức đường thẳng. Sơ đồ tư duy hình biểu đồ thường được sử dụng để tổ chức thông tin, phân tích và giải quyết vấn đề.

2. Sơ đồ tư duy vòng tròn: Đây là một mẫu sơ đồ tư duy trong đó các ý tưởng được sắp xếp thành một chuỗi vòng tròn. Sơ đồ tư duy vòng tròn thường được sử dụng để mô tả quy trình và chu trình.

3. Sơ đồ tư duy hình cây: Đây là một mẫu sơ đồ tư duy trong đó các ý tưởng được sắp xếp theo cấp độ và kết nối với nhau theo hình dạng của cây. Sơ đồ tư duy hình cây thường được sử dụng để tổ chức thông tin theo cấp bậc hoặc chủ đề.

4. Sơ đồ tư duy bong bóng: Đây là một mẫu sơ đồ tư duy trong đó các ý tưởng được đại diện bằng các bong bóng và được kết nối với nhau bằng các đường dẫn. Sơ đồ tư duy bong bóng thường được sử dụng để hiển thị mối quan hệ giữa các ý tưởng và các thành phần.

Mỗi loại sơ đồ tư duy có đặc điểm và ứng dụng riêng, bạn có thể chọn loại phù hợp với nhu cầu và phong cách của bạn để tối đa hóa hiệu quả sử dụng.

Một số phần mềm vẽ Sơ đồ tư duy chuyên dụng

MindMeister – cho phép tạo mind map có tính năng hợp tác, thảo luận đồng thời và tích hợp với các công cụ phần mềm khác.
1. XMind – cung cấp nhiều cấu trúc và mẫu mind map khác nhau, bao gồm cả fishbone, sơ đồ tổ chức và dòng thời gian. Nó cũng có chế độ trình bày để chia sẻ.

2. MindNode – cung cấp giao diện đơn giản và trực quan để tạo mind map, với khả năng thêm ghi chú, liên kết và hình ảnh.
3. Coggle – tập trung vào mind map hợp tác với tính năng chỉnh sửa đồng thời, ý kiến và chia sẻ. Nó cũng cung cấp nhiều tùy chỉnh.

4. iMindMap – cung cấp phong cách trực quan độc đáo với các nhánh hữu cơ và cho phép tạo các bản trình bày, biểu đồ dòng thời gian và các sơ đồ khác.
5. FreeMind – một phần mềm vẽ mind map mã nguồn mở, cho phép tùy chỉnh và xuất ra nhiều định dạng khác nhau.

6. MindManager – cho phép tích hợp các công cụ phần mềm khác và cung cấp các tính năng như quản lý công việc và lập kế hoạch dự án.

Tạm kết

Vậy bạn đã biết sơ đồ tư duy là gì chưa? Sơ đồ tư duy mindmap là một công cụ tuyệt với cải thiện quá trình học tập, làm việc một cách có hiệu quả nhấ. Bài viết trên đã cung cấp cho bạn một số thông tin cần thiết về sơ đồ tư duy, mong rằng những thông tin trên có thể giúp ích cho bạn.

Xem thêm: 

>>> Top 10+ công cụ tạo ảnh AI ĐỘC ĐÁO, SÁNG TẠO

>>> Thiết kế sơ đồ tư duy với Canva, tại sao không?