Theo chuyên gia nghiên cứu về nghệ thuật lãnh đạo John Maxwell, mục tiêu cuối cùng của phát triển năng lực lãnh đạo lãnh đạo hiệu quả là việc tái sản xuất năng lực lãnh đạo theo bậc thang. Chìa khóa ở đây là phương thức lãnh đạo như “người hướng dẫn viên du lịch” – người đưa nhân viên của họ tới đích. Điều này đối lập với phương thức lãnh đạo “đại lý du lịch”, tức là “gửi bạn tới những nơi mà chính họ chưa từng đến”.
Maxwell cho rằng: “Khi điều tôi làm và điều tôi nói là một, kết quả rất rõ ràng. Khi điều tôi làm và điều tôi nói khác nhau, kết quả luôn nhầm lẫn. Hãy sống đúng với gì mà bạn nói hoặc là không nói gì”.
Theo Maxwell, có 5 cấp độ nhà lãnh đạo có thể trải qua trong sự nghiệp của họ:
Cấp độ 1: Chức vị.
Mọi người đi theo bạn vì họ buộc phải theo do phân cấp quyền lực. Đây là lúc “mọi người theo bạn vì họ phải làm như vậy”. Maxwell cho rằng: “Ảnh hưởng của bạn sẽ không được mở rộng vượt quá ranh giới công việc của bạn. Bạn càng ở lâu tại cấp độ này, bạn có thể có được những ích cá nhân nhưng sự tín nhiệm của nhân viên sẽ càng giảm”.
Cấp độ 2: Sự chấp thuận.
Mọi người đi theo bạn vì họ muốn theo. Tại cấp độ này, “mọi người theo bạn vì họ muốn như vậy”, ông nói. “Mọi người sẽ theo bạn nhiều hơn là uy tín hiện có của bạn. Cấp độ này là sự tạo cảm hứng cho công việc”. Tuy vậy, Maxwell cũng cảnh báo không nên ở quá lâu tại cấp độ này: “Ở lại quá lâu sẽ khiến những người có động lực cao trở nên hiếu động không cần thiết”.
Cấp độ 3: Định hướng kết quả.
Mọi người đi theo bạn vì những gì bạn đã làm cho tổ chức. “Đây là một nơi mà hầu hết mọi người cảm nhận được sự thành công”, Maxwell nói. “Họ thích bạn và thích việc bạn đang làm cho tổ chức. Các vấn đề được giải quyết với rất ít nỗ lực vì đã có động lực từ bạn”. Thành công được cảm nhận bởi người khác, họ thích bạn và thích nhiệm vụ của bạn, và các vấn đề dễ dàng được giải quyết.
Cấp độ 4: Phát triển con người.
Mọi người đi theo bạn vì những gì bạn đã làm cho họ. “Đây là sự phát triển lâu dài cho tổ chức”, Maxwell lưu ý. “Cam kết phát triển thế hệ lãnh đạo kế tiếp của bạn sẽ đảm bảo sự phát triển cho tổ chức và cho mọi người. Hãy làm bất cứ điều gì có thể để phát triển nó”.
Cấp độ 5: Cá nhân.
Mọi người đi theo bạn vì bạn là ai và bạn đại diện cho điều gì. “Nó chỉ dành cho những nhà lãnh đạo đã dành nhiều năm phát triển con người và tổ chức, nhưng không nhiều người có được điều này”.
Việc phát triển khả năng lãnh đạo cũng chính là việc tiến dần qua 5 cấp độ lãnh đạo nêu trên.
Từ một nhân viên, bạn sẽ được thăng tiến lên một vị trí cao hơn, đó là lúc bạn ở cấp độ 1, bạn có quyền lực, bạn có nhân viên, bạn có các áp lực. Đây là cấp độ đầu tiên mà bất cứ nhà lãnh đạo nào cũng trải qua, tuy nhiên ngắn hay dài sẽ quyết định việc bạn có tiến lên các nấc tiếp theo hay không. Cho nên tại cấp độ này, hãy phấn đấu, hãy khiêm tốn, hãy nỗ lực để vươn lên cấp độ thứ 2 để đạt được thành quả đầu tiên: nhân viên từ phải phục tùng chuyển sang thừa nhận bạn làn người lãnh đạo họ và họ muốn bạn lãnh đạo họ. Nhưng đừng dừng chân quá lâu tại cấp độ này, hãy cố gắng tiến lên cấp độ thứ 3, bạn là người khiến cho nhân viên “tâm phục” vì bạn đã mang lại lợi ích cho họ, ai cũng muốn đi theo người sẽ mang đến thành công hay kết quả cuối cùng, không ai muốn đi theo người không mai lại cho họ cái gì.
Tại cấp độ thứ 3, bạn là một nhà lãnh đạo tốt, bạn khiến mọi người có động lực làm việc, phấn đấu vì những kế quả bạn sẽ mang lại. Nhưng để tổ chức của bạn phát triển và vững mạnh, hãy là nhà lãnh đạo cấp 4, một nhà lãnh đạo giỏi không thể mang đến sự thịnh vượng lâu dài và bền vững mà cần một tập thể lãnh đạo, bạn cần phát triển nhân viên của bạn để họ trở thành lớp kế cận cho bạn, hỗ trợ bạn, học hỏi từ bạn để phát triển tổ chức của bạn.
Còn bạn muốn trở thành huyền thoại, ghi dấu ấn trong lịch sử? Hãy là nhà lãnh đạo cấp 5, bạn là một cá nhân, bạn cũng là biểu tượng của tổ chức, không những thế, bạn đại diện cho cả một giá trị riêng biệt
làm cách nào để phát triển cấp độ 2 vậy ạ